piątek, 8 lutego 2008

We wrześniu 1963 r. nastąpiły w regionie silne opady deszczu. Namoknięte warstwy łupków z każdym dniem traciły zwięzłość i stanowiły coraz lepszą warstwę poślizgową. Na dziesięć dni przed katastrofą stwierdzono uaktywnienie się procesów spełzywania gruntu, które osiągnęło szybkość 41 cm na dobę. Po dłuższych wahaniach nadzór zapory zdecydował się na otwarcie upustów i odprowadzenie części wody. Do chwili katastrofy poziom lustra wody obniżono zaledwie o 23 m.
9 października 1963 r. o godzinie 22.39 doszło do katastrofy. Z namokniętego wodą zbocza Monte Toc, na szerokości blisko 3 km, do zbiornika powyżej zapory zjechało z prędkością 110 km/h 240-270 mln m³ skał, ziemi, drzew. Przy wysokim stanie wody w zbiorniku spowodowało to jej spiętrzenie i powstanie dwóch fal powodziowych. Jedna zniszczyła szereg przysiółków na zboczach po przeciwnej stronie zbiornika i powyżej niego. Druga przelała się przez koronę zapory. W wyniku tego powstała fala 70-metrowej wysokości, która pędząc wąską doliną poniżej zapory z prędkością blisko 100 km/h zrównała w powierzchnią ziemi miejscowości Pirago, Rivalta, Villanova, Faè i położoną u wylotu doliny Vajont miejscowość Longarone, zabijając 1909 osób (wg niektórych źródeł było około 2000 ofiar). Sama zapora nie uległa większemu zniszczeniu. Zbiornik Vajont został wypełniony gruzem skalnym do wysokości 175 m i tym samym stracił większość swych własności retencyjnych.
Zapora Malpasset - Francja. Wybudowana w 1954 roku zapora betonowa, łukowa o wysokości 66 m i długości 222 m miała za zadanie retencję wody i nawadnianie terenów. Niestety uległa katastrofie podczas pierwszego napełniania w roku 1959. Jak oceniają eksperci katastrofa miała związek z podłożem a główną przyczyna była wytrzymałość na ścinanie i wyciek z systemu drenażu. Niestety była to bardzo tragiczna w skutkach katastrofa - podobnie jak St Francis pochłonęła ok. 500 istnień ludzkich. Zrezygnowano z jej odbudowy. Wiele dodatkowych informacji można znaleźć na stronach internetowych, których adresy podajemy poniżej, a teksty częściowo streszczamy.

Fikcja czy realne zagrożenie

Katastrofa z ministrem w tle:
Tama na Wiśle we Włocławku jest w katastrofalnym stanie - alarmuje Ministerstwo Ochrony Środowiska.- Jeśli runie, na okolicę wyleje się 400 mln metrów sześciennych wody.

Najwyzsza zapora w Polsce

81,8 m wysokości zapora w Solinie k. Leska jest najwyższą budowlą hydrotechniczną oraz zaporą w Polsce.

Zarnowiec alektrownia czy zapora


Elektrownia Jądrowa Żarnowiec - polska elektrownia jądrowa budowana w latach 1982-1990 w miejscu zlikwidowanej wsi Kartoszyno nad Jeziorem Żarnowieckim. W zamyśle elektrownia miała stanowić pierwszy krok w realizacji polskiego programu energetyki jądrowej, który obejmował jeszcze wybudowanie Elektrowni Jądrowej Warta w miejscowości Klempicz w ówczesnym województwie pilskim[1]. Elektrownia w Żarnowcu docelowo miała się składać z czterech bloków energetycznych napędzanych reaktorami WWER-440 o łącznej mocy ok. 1600 megawatów. Zmiana warunków ekonomicznych w Polsce po 1989 r., a także długotrwałe protesty ekologiczne i negatywny odbiór części społeczeństwa, który wzmógł się szczególnie po katastrofie w Czarnobylu, spowodowały, że elektrownia ostatecznie nie powstała.

Makieta elektrowni atomowj w Żarnowcu.

Najwyzsza zapora

Najwyższa zapora wodna na świecie
Rogun Dam
335 m
Tadżykistan
1991

Najwyzsza zapora Europy

Najwyższa zapora wodna w Europie
Grande Dixence
284 m
Wallis, Szwajcaria
1961

Zapora Solina


Zapora solińska jest największą tamą w Polsce - ma 664 m długości i 82 m wysokości. Gdyby z betonu zużytego do jej budowy odlać sześciany o boku 1 m i ułożyć je jeden za drugim, to taki murek sięgnąłby od Soliny aż po wyspę Wolin! Zapora ten pozornie prymitywny blok betonu jest w rzeczywistości budowlą niesłychanie skomplikowaną i precyzyjną. Jej wnętrze kryje wiele komór, galerii, korytarzy, przepustów i rurociągów. Zapora robi wrażenie betonowego monolitu, ale w rzeczywistości składa się z wielu odcinków (czyli tzw. sekcji dylatacyjnych) oddzielonych szczelinami. Taka struktura zapobiega naprężeniom i pęknięciom betonu, którego objętość jest przecież zależna od temperatury. Szczeliny są zabezpieczone pasami gumy, ale i tak nie sposób uniknąć przesiąkania wody, która odprowadzana jest systemem drenów. Zarówno najmniejsze przecieki, jak odkształcenia konstrukcji są nieustannie kontrolowane za pomocą dokładnej aparatury pomiarowej. Szczególnie imponująca wielkością i zaawansowaniem technicznym jest maszyneria elektrowni. Jej zasadniczą częścią są cztery turbozespoły, które po przeprowadzanej właśnie modernizacji będą miały łączną moc 200 MW. Turbina elektrowni waży 30 ton, a wirnik generatora 130 ton. Budowę zapory solińskiej ukończono w 1968 r. W wyniku przegrodzenia Sanu powstało największe pod względem pojemności sztuczne jezioro w Polsce. Ma powierzchnię 2,2 tyś. ha, maksymalną głębokość 60 m i pojemność 500 mln m3. Poniżej zbiornika solińskiego znajduje się znacznie mniejszy zalew spiętrzony niewielką, zbudowaną w latach 1956-60 tamą w Myczkowcach. Obie zapory i obydwa jeziora tworzą jeden doskonale przemyślany układ hydrotechniczny. Elektrownia pełni rolę elektrowni szczytowo-pompowej, której zadaniem jest wyrównywanie mocy w systemie elektroenergetycznym kraju. W okresie zwiększonego zapotrzebowania na prąd elektrownia produkuje energię, a w okresach nadmiaru mocy zużywa jej nadwyżki na transportowanie wody do wyżej położonego zbiornika. W nocy woda ze jeziora Myszkowskiego zostaje przepompowana z powrotem na górę do Zalewu Solińskiego. Dwie z turbin elektrowni w Solinie są tzw. maszynami rewersyjnymi i służą również jako pompy.Natomiast część wody, która dopłynęła do zapory w Myczkowcach wpada do 700-metrowej sztolni wydrążonej w górze Grodzisko i na jej końcu przetwarza swoją energię w elektrowni Myczkowce. Tutaj energię wytwarza się przez całą dobę i nie ma możliwości zwrotnego pompowania wody.

Żapora Zarnowiec





Elektrownia Żarnowiec położona nad jeziorem Żarnowieckim w województwie gdańskim uruchomiona została w 1983 roku. Wykorzystuje ona jezioro Żarnowieckie jako zbiornik dolny, a zbiornik górny wybudowany na pobliskim płaskowyżu jest całkowicie sztuczny. Elektrownia wyposażona jest w cztery jednakowe hydrozespoły odwracalne o mocy 179 MW w czasie wytwarzania prądu i 200 MW w czasie pompowania wody do zbiornika górnego.Proces uruchomienia i odstawienia hydrozespołów jest zautomatyzowany i sterowany zdalnie z Krajowej Dyspozycji Mocy (KDM) w Warszawie. Czas uruchomienia bloku z postoju do pracy turbinowej pełną mocą wynosi zaledwie ok. 3 minut, co pozwala na wykorzystanie elektrowni nie tylko do pracy szczytowej, lecz także do pracy interwencyjnej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSA) dla szybkiego wyrównania deficytu mocy. Hydrozespoły wykorzystuje się ponadto do pracy kompensatorowej dla regulacji napięcia w systemie.

HOOVERA



Zapora Hoovera (Hoover Dam)
Zapora na rzece Kolorado, spełnai funkcje regulujące oraz służy do uzyskiwania energii eletrycznej. Zapora ma 220 metrów wysokości. Do jej wybudowania użyto 2,5 mln m³ betonu
.





Wszystko o zaporach

Wszystko o zaporach jest publikowane dla osób interesujacych się tymi bydowlami